" />

Dizel motor arıza lambası yanma sebepleri

Çoğu motorlu taşıtta bir beyin sistemi bulunuyor, enjektörlü içten yanmalı motorların tümünde bulunan bu sistem için küçük bir bilgisayar da diyebiliriz. Bu beyin içerisinde de motorun fonksiyonlarını kontrol eden bir yazılım bulunuyor. Bu bilgisayar hem motorun düzgün çalışmasından hem de işler ters gittiği zaman bizi uyarmakla sorumludur. Dolayısıyla motorunuzda işler ters gittiğinde bu bilgisayar devreye giriyor ve motor arıza lambası veya check engine diye bilinen ışığın yanmasını sağlıyor.

Dizel araçlarda motor arıza lambasının yanma sebepleri genelde benzinli araçlarla benzerdir. Öncelikle genel olarak motor arıza lambasının yanmasına neden olan sebepleri hatırlayalım:

Motor arıza lambası neden yanar ?

Yakıt Sistemindeki Arıza

Ülkemizdeki bazı yakıt istasyonlarında kalitesiz, kirli veya kaçak akaryakıt satılmaktadır. Haliyle bazı hassas motorlarda sorun çıkarabilmektedir. Ayrıca yakıta eklenen orantısız katkılar da motorun gerektirdiği yakıt standardını karşılayamayabilir.

Yakıt kapağının yıpranması veya yerine oturmaması sebebiyle de motor arıza ışığı yanabilmektedir.

Enjektörler dizel veya benzinli her tip yakıtın silindirler içerisine püskürtürler. Enjektörlerdeki bir sorun sonucu yeterli miktarda yakıt yanma odasına püskürtülemezse yanma ideal bir şekilde gerçekleşmez. Yakıt hattında ve yakıt filtresinde bir tıkanıklık olması halinde yine motor arıza ışığı yanabilir.

Motorun sağlıklı güç üretebilmesi için, yanma odalarında doğru hava yakıt karışımını sağlamak gerekir. Bu karışımı sağlamak için yakıt pompası gerekli yakıtı pompaladığında ve bu yakıt yanma odalarına püskürtüldüğünde, yeteri kadar oksijenle patlamanın gerçekleştirilmesi gerekir. Eğer oksijen azsa, oksijen sensörü ikaz vererek motor ışığını yakar.

Ateşleme Sistemindeki Arıza

Ateşleme sisteminde olabilecek en ufak sorun motorun sağlıklı bir şekilde çalışmasını engeller. Motorun performansı düşer ve tüketim artar. Bujilerde oluşabilecek problem de hava-yakıt karışımının düzgün bir şekilde ateşlenmemesine sebep olmaktadır. Çekişte düşüş ve tüketimde artış varsa arıza ışığı yanmasa dahi bujiler kontrol edilmelidir.

Bujiler yeni ve sağlam olsa da ateşleme sistemi kontrolü yapılmalıdır. Eskimiş buji kabloları motor uyarı lambasının yanmasına neden olabilir. Ayrıca zayıf aküler bazen bu ışığın yanmasına neden olabilmektedir. Zaten motor arızası verdirecek kadar yanan aküler, hareket halindeyken şarj olmuyordur, park halindeyken ise aracı çalıştıramaz.

Hava Emiş Sistemindeki Arıza

Mass Air Flow (MAF) yani hava akışı sensörü silindirler içinde yanma için gereken havanın basınç ve nem oranı gibi değerlerini ölçer. Bu sensörün arızalanırsa yakıt tüketimi artar, rölantide dalgalanma olur ve motorda boğulmalar gözlemlenir. Motorun arızalanması durumunda motor arıza lambasını yakar.

Egzos Sistemindeki Arıza

Egzoz sistemindeki katalitik konvertör silindirlerden atılan gazların etkilerini azaltır. Bu sayede atmosfere daha az zehirli gaz salınır. Motor bu parçaya göre programlandığı için zarar görmesi durumunda motor performansı olumsuz etkilenir. Böyle bir durumda sistemde bulunan sensörler uyarı verir ve motor arıza lambasını yakabilir.

Exhaust Gas Recirculation (EGR) yani egzoz gazları devridaimi anlamına gelir. Bu sistem bir valf üzerine kuruludur, valfin amacı silindirler içerisinden atılan egzoz gazlarının emme manifoldu üzerinden temiz hava ile karışarak silindirler içerisine tekrar geri dönmesini sağlamaktır. Egzoz gazlarının ne miktarda kullanılacağına ise motor beyni karar verir. Bu sistemde tıkanıklık veya tamamen açık kalma veya iptal edilme gibi bir durum olduğunda yazılım tarafından öngörülen hava miktarı değiştiği için motor arıza ışığı yanar.

Soğutma Sistemindeki Arıza

Her motorun ideal bir çalışma sıcaklığı vardır ve motor soğutma sistemi sayesinde bu sıcaklık belli bir seviyede tutulur. Soğutma sistemi termostat tarafından çalıştırılır, termostat belli bir sıcaklığa ayarlıdır ve motor sıcaklığı bu eşiği geçtiği anda soğutma sistemini devreye alır. Termostat da meydana gelebilecek bir arıza sonucu ise soğutma sistemi devreye girmez veya geç devreye girerse motor hararet yapar. Termostat sistemi çalıştırmazsa sıcaklık sensörü devreye girer ve motor arıza lambasını yakar.

Bu yazımızda anlatılan arızalar sık rastlanan arızalardır, bu yazıdan yola çıkarak kontrol ettiğiniz aracınızda arızaya rastlamamış olsanız bile aracınızı bir servise göstermeniz motor ömrü açısından önemlidir.

Dizel motor arıza lambası neden yanar?

Yukarıdaki hususlara ilave olarak dizel araçlarda motor arıza lambasının yanmasına sebep olabilecek iki durum daha vardır:

  • Ön kızdırma bujisi arızası
  • Dizel partikül filtresinin tıkanması

Ön kızdırma bujisi arızası

Dizel araçlarda benzinli araçlardan farklı olarak hava yakıt karışımını ısıtmak üzere ön kızdırma bujisi bulunur. (Diğer adı ısıtma bujisi) Ön kızdırma bujisi arızalandığı zaman motor soğukken zor çalışır ve sarsıntılı çalışır.

Birçok aracın gösterge panelinde ön kızdırma bujisi arızasını belirtmek üzere arıza lambası bulunur. Bu lamba yanıkken araç çalıştırılmamalıdır. Lamba çok uzun süre yanıyorsa veya hiç sönmüyorsa ön ısıtma bujisi arızalı demektir. Bu aracın çalışmasına mani olduğu için motor arıza lambası da yanacaktır.

Dizel partikül filtresinin tıkanması

Dizel araçları benzinli araçlardan ayıran ikinci önemli parça dizel partikül filtresidir. Bu filtrenin görevi egzoz gazındaki çevreye zararlı partiküllerin tutulmasıdır. Filtrede zamanla bu partiküller birikince de dizel partikül filtresi tıkanır.

Aslında dizel partikül filtresi kendi kendini temizleyebilen bir parçadır. Filtredeki partiküller egzoz sıcaklığı ile yanar ve filtre temizlenir. Buna rejenerasyon denilmektedir. Ancak DPF’deki partiküllerin yanması için yaklaşık 600 derece bir ısıya ihtiyaç duyulur ve bu sıcaklığın elde edilmesi için de aracın saatte en az 70-80 kilometre hızla gidiyor olması gerekir.

Şehir içi trafiğinde 15-20 metrede bir durarak ilerleniyorsa dizel partikül filtresinde rejenerasyon işlemi gerçekleşemez ve filtre çabuk tıkanır. Bunu dizel partikül filtresi lambasının yanmasından anlayabiliriz. Bu lamba yandığı zaman aracı yoğun trafikten çıkarıp, boş yolda 20 dakika 80 kilometre hızda sürmek gerekir. Sorun kendiliğinden düzelecektir.

Ancak zamanla rejenerasyon işlemi DPF’yi tam olarak temizleyemez hale gelebilir. Bu durumda filtrenin dışardan müdahale ile temizlenmesi veya ömrü dolduysa değişmesi gerekir. DPF’nin tıkanması motorun çalışmasını etkileyeceğinden motor arıza lambasını da yakabilir.

 

İlgili yazılarım:

En iyi arıza tespit cihazı hangisi ?

LPG’li araçlarda motor arıza lambası neden yanar ?

Araç arıza kodları ve anlamları

 

 

Sosyal Medyada Paylaş Facebook Twitter Google+

Etiketler: , , ,
Eklenme Tarihi: 5 Kasım 2017

Facebook Yorumları

Konu hakkında yorumunuzu yazın

Dizel motor arıza lambası yanma sebepleri (1 Yorum)

  1. mk3 focusum var sabh hava biraz soğuktu calıştırdığımda motor arıza ışığı yandı 1.6 tdcı neden ne olabilir